Inleiding
In dit hoofdstuk worden ontwikkelingen in de Begroting 2017 ten opzichte van de Perspectiefnota 2016 toegelicht.
Meerjarenperspectief
Kader voor de begroting
De begroting en het meerjarenperspectief is overeenkomstig het kader uit de Perspectiefnota 2016 opgesteld:
- de autonome beleidsontwikkelingen, de kernvoorstellen en voorstellen nieuw beleid zijn in de begroting verwerkt;
- de begrotingsposten (zowel kosten als opbrengsten) zijn met 0,6 % geïndexeerd;
- de salarislasten zijn verhoogd op basis van de cao afspraken;
- voor de omslagrente is met 3 % gerekend.
Sociaal domein
In het programma Sociaal domein blijft het principe van budgettaire neutraliteit gelden. Dat betekent dat Velsen de overgedragen taken wil uitvoeren met de middelen die de gemeente daarvoor krijgt. Door het ontschotten is de mogelijkheid ontstaan de begroting van het sociaal domein als een geheel te zien. Concreet geeft dat de mogelijkheid taken uit de diverse pijlers te combineren. Tekorten bij een van de begrotingsposten uit het sociaal domein kunnen nu gecompenseerd worden door overschotten (binnen hetzelfde autorisatieniveau) bij andere begrotingsposten van het sociaal domein, waar dat eerst (door de schotten) niet kon.
Financieel Meerjarenperspectief
In de navolgende tabel is het voorlopig meerjarenperspectief opgenomen.
Onder de tabel worden de posten nader toegelicht.
Het beeld van het meerjarenperspectief is niet gewijzigd ten opzichte van de perspectiefnota. In de eerste jaarschijf een tekort, de jaren vanaf 2018 sluiten positief. Dit komt vooral door de positieve ontwikkeling van de algemene uitkering (meicirculaire 2016) in die jaren.
| Meerjarenperspectief 2017 - 2020 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|---|---|
Meerjarenperspectief begroting 2017-2020 | 263 | 590 | 2.007 | 2.007 | |
1. | Perspectiefnota 2016: | ||||
a | Kernvoorstellen: | -475 | -425 | -325 | -325 |
b | Advies college | -375 | 10 | -20 | -120 |
c | Autonome mutaties | -836 | -158 | -254 | -303 |
d | verlagen post onvoorzien | 50 | 50 | 50 | 50 |
Meerjarenperspectief na Perspectiefnota 2016 | -1.373 | 67 | 1.458 | 1.309 | |
Mutaties na Perspectiefnota | |||||
2. | Meicirculaire 2016 | ||||
a | Algemene uitkering | -106 | 485 | 520 | 1.445 |
b | Voorschoolse opvang peutersImpuls peuteropvang | -70 | -105 | -140 | -175 |
c | Peuterspeelzaalwerk | 126 | 126 | 126 | |
d | Taakstelling Sociaal Domein | pm | pm | pm | pm |
3. | Sociaal domein | ||||
a | Huilp bij het huishouden | -955 | -955 | -955 | -955 |
b | Opvang verwarde personen | -40 | -40 | -40 | -40 |
c | Maatschappelijke opvang | -58 | -58 | -58 | -58 |
d | dekking binnen Sociaaldomein | 1.053 | 1.053 | 1.053 | 1.053 |
4. | Tarieven | -224 | -224 | -224 | -224 |
5. | overige autonome ontwikkelingen | ||||
a | Huisvestingskosten onderwijs: gymonderwijs | -36 | -36 | -36 | -36 |
b | Bijstelling dividend | -40 | -40 | -40 | -40 |
c | overige autonome ontwikkelingen | -7 | -7 | -7 | -7 |
6. | * doorwerking uit 2016 | ||||
a | Herverzekeren risicodragerschap | -155 | -155 | -155 | -155 |
Meerjarenperspectief 2017 - 2020 | -2.011 | 111 | 1.502 | 2.243 |
Perspectiefnota 2016
In de begroting zijn de voorstellen uit de perspectiefnota verwerkt. In de volgende tabel worden deze opgesomd met de bedragen uit de begroting 2017. In de financiële toelichting in de programma’s worden deze posten (kort) toegelicht.
Overzicht van in de begroting opgenomen voorstellen uit perspectiefnota:
Kernvoorstellen | 2017 | Autonome ontwikkelingen | 2017 | |
---|---|---|---|---|
(bedragen * € 1.000) | (bedragen * € 1.000) | |||
structurele bijdrage MRA | -130 | Toegangswegen strand | -30 | |
Mobiliteitsfonds (2017-2031) | -195 | Gezond in de Stad | -40 | |
Impuls ruimtelijke plannen | -150 | Verhoging hoogheemraadschap | -66 | |
Transformatie Sociaal Domein (incl verbreden Wmo) | 0 | Onkruidbestrijding verharding - aanscherping wet | -90 | |
Totaal | -475 | Nieuw contract afvalinzameling en verwerking | 1200 | |
Meerwaarde uit afval | -125 | |||
Daling opbrengst Afvalstoffenheffing | -1075 | |||
Rioleringsplan | PM | |||
Effect BTW toerekening aan tarieven afval en riolering | -195 | |||
Voorstellen college | 2017 | Bijdrage OD Ijmond | -43 | |
(bedragen * € 1.000) | Leegstand gemeentelijke panden | -200 | ||
Verhoging bijdrage IJmuider Reddingsbrigade | -15 | Leegstand gemeentelijke panden | -48 | |
Sail 2020 | 0 | Brandkranen | -60 | |
Verhuis- en gevelfonds 2017-2021 | -250 | Reispapieren | 0 | |
Onderzoek & uitvoering verduurzamen gemeentelijke | Verkiezingen | -35 | ||
gebouwen | -100 | algemene uitkering | 550 | |
Rennen door de Velsertunnel | -10 | Reguliere indexering | -56 | |
Totaal | -375 | Stijging loonkosten | -450 | |
Precariobelasting kabels en leidingen: extra inkomsten | 117 | |||
Vpb fiscale administratie en advies | -40 | |||
Vpb: rente nadeel BBV wijziging eerste schatting | -150 | |||
Totaal | -836 |
Mutaties na perspectiefnota
2. Algemene uitkering
In het collegebericht van 14 juni 2016 zijn de ontwikkelingen van de algemene uitkering als gevolg van de meicirculaire beschreven. Ten opzichte van de perspectiefnota waren deze voor 2017 nadelig en in het meerjarenperspectief voordelig.
In de algemene uitkering zijn ook een aantal decentralisatievergoedingen opgenomen. De daarbij horende lasten zijn al in de begroting opgenomen. Een nieuwe uitkering is voorschoolse voorziening peuters. Uitgaven voor deze voorschoolse voorziening zijn nu in de begroting 2017 opgenomen (2b).
Daarbij is tevens rekening gehouden met het stoppen vanaf 2018 van de uitkering voor peuterspeelzaalwerk. De uitgave budgetten van deze voorziening zijn in het meerjarenperspectief op nul gezet(2c)
De ontwikkelingen van de algemene uitkering-sociaal domein zijn voor de jeugdhulp negatief. Er is een forse korting op de middelen toegepast. Voor WMO en Participatiewet ontvangt de gemeente meer geld. Deze verschillen kunnen worden opgevangen binnen de budgetten van het sociaal domein (budgettair neutraal) (2d).
3. Sociaal domein
In deze begroting worden enkele ontwikkelingen in de transitie van het sociaal domein (taken) doorgevoerd, waarmee in de begroting van het sociaal domein nog geen rekening was gehouden. Deze kunnen neutraal in de begroting worden opgevangen omdat er voldoende financiële ruimte in het programma Sociaal domein is. Deze mutaties zijn:
3a Hulp bij het huishouden
In het collegebericht van 16 augustus j.l. is de raad geïnformeerd over het feit dat er een aanbesteding zal plaatsvinden voor het product Hulp bij het huishouden (WMO). De tarieven binnen de bandbreedte die in de aanbesteding gelden zijn marktconform. Vanwege deze hogere tarieven en de toename van de zorgvraag is het bedrag in de begroting verhoogd.
3b Opvang verwarde personen
Alle gemeenten moeten van het Rijk zorgen voor verbetering van signalering en toeleiding van verwarde personen naar zorg en ondersteuning op maat. Hiervoor is een bedrag van € 40.000 nodig.
3c Maatschappelijke opvang
De vraag naar maatschappelijke opvang is de afgelopen periode toegenomen. Deze taak wordt regionaal (de gemeenten in de regio Zuid-Kennemerland, IJmond en Haarlemmermeer) uitgevoerd. De toename van de vraag leidt tot hogere kosten. Voor Velsen is dit een bedrag van € 58.000.
4. Tarieven
De berekening van de nieuwe tarieven voor 2017 geven een nadeel in de begroting. Dit nadeel valt uiteen in een nadeel op de Onroerende Zaakbelasting en een btw nadeel als gevolg van een lager tarief afvalstoffenheffing.
5 Overige autonome ontwikkelingen
In aanvulling op de Perspectiefnota zijn de volgende ontwikkelingen in de begroting opgenomen. Deze ontwikkelingen zijn bekend geworden tijdens de werkzaamheden voor de 2e Burap 2016.
5a Huisvestingskosten onderwijs: gymnastiekonderwijs
De schoolbesturen kunnen een aanvraag indienen voor een huisvestingvergoeding voor gymnastiekonderwijs, wanneer de school zelf geen of beperkte voorzieningen heeft. Nu blijkt dat het bedrag in de begroting onvoldoende is. Structureel is aanvullend een bedrag van € 36.000 nodig.
5b Bijstelling dividend
Naar verwachting zal de dividend uitkering van de BNG lager zijn als gevolg van de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt waardoor het bedrijfsresultaat van de BNG ten opzichte van voorgaand jaar minder positief zal zijn.
5c Herverzekeren eigen risicodragerschap
Deze post is in de 2e Burap gemeld maar niet structureel in de begroting verwerkt. Het betreft de verzekering van het eigen risico in het kader van de wet Werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten (WGA-ERD).
Overzicht programmabegroting
Programma | Rekening 2015 | Begroting 2016 | Begroting 2017 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(bedragen *€1.000) | ||||||||||
Omschrijving | Lasten | Baten | Saldo | Lasten | Baten | Saldo | Lasten | Baten | Saldo | |
01 | Economische ontwikkeling, recreatie en toerisme | 2.696 | 831 | -1.865 | 2.575 | 905 | -1.671 | 2.487 | 446 | -2.041 |
02 | Sociaal domein | 82.278 | 22.892 | -59.386 | 83.716 | 20.698 | -63.018 | 76.957 | 20.308 | -56.649 |
05 | Cultuur en culturele voorzieningen | 5.016 | 85 | -4.931 | 4.856 | 79 | -4.777 | 4.766 | 80 | -4.686 |
06 | Sport | 8.023 | 1.916 | -6.107 | 6.981 | 1.850 | -5.131 | 6.241 | 2.038 | -4.203 |
07 | Openbare ruimte | 16.809 | 1.926 | -14.883 | 17.542 | 749 | -16.793 | 14.488 | 751 | -13.737 |
08 | Milieu | 15.930 | 16.865 | 936 | 15.922 | 17.622 | 1.700 | 14.296 | 15.879 | 1.583 |
09 | Ruimtelijke ordening en wonen | 18.873 | 12.837 | -6.036 | 26.615 | 22.496 | -4.119 | 19.409 | 16.694 | -2.716 |
10 | Openbare orde en veiligheid | 6.737 | 176 | -6.562 | 7.238 | 15 | -7.223 | 6.827 | 15 | -6.812 |
11 | Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie | 9.120 | 1.810 | -7.310 | 9.116 | 1.957 | -7.159 | 6.241 | 1.697 | -4.544 |
AD | Algemene dekkingsmiddelen | -880 | 112.405 | 113.285 | 603 | 108.555 | 107.952 | 16.146 | 106.968 | 90.822 |
Totaal saldo van baten en lasten | 164.602 | 171.743 | 7.141 | 175.165 | 174.925 | -239 | 167.859 | 164.876 | -2.983 |
0.10 Storting aan reserves | 24.390 | 24.390 | 2.412 | 2.412 | 7.979 | 7.979 | ||||
0.10 Onttrekking aan reserves | 24.390 | 24.390 | 2.589 | 2.589 | 6.489 | 6.489 |
Begrote resultaat | 173.563 | 180.994 | 7.431 | 176.025 | 176.655 | 630 | 171.018 | 169.007 | -2.011 |
Structurele exploitatieruimte | Begroting 2017 | Incidenteel 2017 | Structureel 2017 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bedragen * € 1.000 | Lasten | Baten | Saldo | Lasten | Baten | Saldo | Lasten | Baten | Saldo |
Totaal saldo van baten en lasten | 167.858 | 164.875 | -2.983 | 2.374 | 0 | -2.374 | 165.484 | 164.875 | -609 |
Reserve mutaties | 3.157 | 4.129 | 972 | 2.726 | 3.360 | 634 | 431 | 769 | 338 |
Totaal begroot | 171.015 | 169.004 | -2.011 | 5.100 | 3.360 | -1.740 | 165.915 | 165.644 | -271 |
Overzicht meerjarenperspectief
Totaal programma's | Rekening | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
(bedragen *€1.000) | |||||||
Omschrijving | |||||||
01 | Economische ontwikkeling, recreatie en toerisme | -1.822 | -1.671 | -2.056 | -1.784 | -1.796 | -1.870 |
02 | Sociaal domein | -59.339 | -62.769 | -57.347 | -56.032 | -55.630 | -55.331 |
05 | Cultuur en culturele voorzieningen | -4.619 | -4.617 | -4.446 | -4.421 | -4.417 | -4.418 |
06 | Sport | -5.978 | -4.983 | -3.851 | -3.526 | -3.425 | -3.375 |
07 | Openbare ruimte | -14.864 | -16.793 | -13.727 | -13.789 | -13.934 | -13.901 |
08 | Milieu | 1.363 | 1.836 | 1.693 | 1.441 | 1.379 | 1.319 |
09 | Ruimtelijke ordening en wonen | -5.289 | -4.008 | -2.482 | -2.226 | -2.164 | -2.153 |
10 | Openbare orde en veiligheid | -6.354 | -7.073 | -6.812 | -6.850 | -6.852 | -6.846 |
11 | Bestuur, bevolkingszaken en burgerparticipatie | -7.268 | -7.159 | -4.499 | -4.390 | -4.569 | -4.560 |
AD | Algemene dekkingsmiddelen | 111.600 | 107.866 | 91.517 | 91.690 | 92.911 | 93.376 |
Begrote resultaat | 7.431 | 630 | -2.011 | 112 | 1.502 | 2.242 |
Financiële positie
In de paragraaf weerstandsvermogen worden financiële kengetallen opgenomen. Deze gaan voornamelijk in op de vermogenspositie van de gemeente. Dit jaar wordt daarbij voor het eerst een doorkijk gegeven naar de toekomstige ontwikkeling tot en met 2020.
Velsen kent een positief financieel meerjarenperspectief, met uitzondering van het jaar 2017; de verwachte inkomsten zijn hoger dan de begrote lasten. Als de incidentele baten en lasten worden geëlimineerd blijft het resultaat positief (structurele exploitatieruimte).
Het positieve meerjarenperspectief werkt door op het eigen vermogen (o.a. de Algemene reserve), dat daardoor toeneemt. Dit heeft een positief effect op het weerstandsvermogen (zie: III aanwezige weerstandscapaciteit). Naast de groei van het eigen vermogen neemt de behoefte van de gemeente om geld te lenen af. De toekomstige investeringen en grondexploitaties (activa) neemt per saldo af. Zowel het bezit van de gemeente (activa) als het vreemde vermogen (leningen) af. Beide ontwikkelingen hebben een positief effect op de kengetallen voor de schuldquote, solvabiliteit en grondexploitaties.
De weerstandscapaciteit voor het jaar 2017 staat toegelicht in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing. Het kengetal voor het jaar 2017 komt uit op 2,8, dit wordt aangemerkt als uitstekend.